Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, miedzy innymi, reguluje wytyczne jakie muszą spełniać budynki w kontekście bezpieczeństwa pożarowego takie jak: odporność pożarowa budynków, strefy pożarowe i oddzielenia przeciwpożarowe, drogi ewakuacyjne, wymagania przeciwpożarowe dla palenisk i instalacji, usytuowanie budynków z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe, wymagania przeciwpożarowe dla garaży.
Szczególnie ważną rolę w utrzymaniu bezpieczeństwa pożarowego budynków, dróg ewakuacyjnych, klatek schodowych itp. odgrywają instalacje wentylacji oddymiającej, których zadaniem jest skuteczne odprowadzenie dymu, ciepła i produktów spalania ze stref objętych pożarem przy jednoczesnym proporcjonalnym uzupełnieniu wydatku instalacji zewnętrznym powietrzem kompensacyjnym (§ 270 ust. 1 punkt 2 WT). Odcinki przewodów wentylacji pożarowej są dodatkowo wykorzystywane do gromadzenia i odprowadzenia innych szkodliwych i toksycznych gazów gaśniczych wydostających się ze stref objętych pożarem, a także w systemach podwyższających ciśnienie do sterowania powietrzem wytwarzającym nadciśnienie i usuwanym w przypadku przekroczenia granicznej wartości ciśnienia.
Trzeba także zwrócić uwagę na samo pojęcie wentylacji oddymiającej w WT, które może oznaczać różne rodzaje rozwiązania systemów wentylacji pożarowej:
a) Systemy wentylacji oddymiającej, realizowany za pomocą kanałów wyciągowych (tzw. system kanałowy), który usuwa ciepło i dym kratkami rozmieszczonymi na przewodach wentylacyjnych. W tym systemie istnieje wyraźny podział na warstwę gorącego dymu pod stropem oraz w dolnej części warstwę wolną od dymu, które jest wypierane przez powietrze kompensacyjne. W znowelizowanych WT opisane rozwiązanie jest jedynym, które umożliwia wydłużenie długości przejść ewakuacyjnych;
b) System wentylacji strumieniowej – kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła, realizowany za pomocą natychmiastowego uruchomieniu wentylatorów wyciągowych w strefie zadymionej i systemu nawiewu powietrza w strefie wolnej od dymu, które zatrzymują rozprzestrzenianie dymu dzięki wytworzeniu odpowiedniej prędkości przepływu powietrza;
c) System wentylacji strumieniowej – oczyszczania z dymu, realizowany za pomocą natychmiastowego uruchomieniu wentylatorów wyciągowych i nawiewnych, które zapobiegają rozprzestrzenianiu się dymu w całej strefie pożaru, którego temperatura jest ograniczana dzięki mieszaniu z powietrzem kompensacyjnym.
Własności ogniowe kanałów oddymiających obsługujących jedna strefę pożarową definiuje § 270 ust. 2 punkt 1 i 2 WT, który mówi:
„2. Przewody wentylacji oddymiającej, obsługujące:
1) wyłącznie jedną strefę pożarową, powinny mieć klasę odporności ogniowej z uwagi na szczelność ogniową i dymoszczelność – E600 S, co najmniej taką jak klasa odporności ogniowej stropu określona w § 216, przy czym dopuszcza się stosowanie klasy E 300 S, jeżeli wynikająca z obliczeń temperatura dymu powstającego w czasie pożaru nie przekracza 300°C;
2) więcej niż jedną strefę pożarową, powinny mieć klasę odporności ogniowej E I S, co najmniej taką jak klasa odporności ogniowej stropu określona w § 216.
Aby kanały wentylacyjne mogły być użyte do wentylacji oddymiającej muszą być niepalne, a także muszą spełniać szereg wymogów objętych normą zharmonizowaną PN-EN 12101-7. W sposób szczególny wymagane jest powołanie się na normy badawcze PN-EN 1366-8 i PN-EN 1366-9, w których określono sposób przeprowadzenia badań odporności ogniowej przewodów oddymiających oraz PN-EN 13501-4, w której podano szczegółowe informacje na temat ich klasyfikacji w zakresie odporności ogniowej.
Normie podlegają także elementy składowe stosowane łącznie z przewodami wentylacji pożarowej. Nie mogą one powodować awarii systemu oddymiającego w czasie usuwania dymu z budynku i powinny być poddane badaniom mającym na celu wykazanie, że spełniają te same wymagania, co przewód, w którym zostały zamontowane. Należą do nich: włazy/klapy rewizyjne, tłumiki, kompensatory, kratki wentylacyjne.
Firma Alnor Systemy Wentylacji wkracza na rynek instalacji pożarowych z nowym produktem a mianowicie systemem jednostrefowych okrągłych przewodów oddymiających typu SMOKE system, który został sklasyfikowany wg normy PN-EN 13501-4:2016 na następującą kombinacją parametrów skuteczności działania i klas: E600 120 (ho) S 1500 single. Konkretne właściwości jakie musiały być spełnione podczas badania wg normy PN-EN 1366-9.
Rys. 1 - Badania przewodów oddymiających wg PN-EN 1366-9
Elementy wchodzące w skład tego systemu to: przewody proste, kolanka, redukcje, złączki nyplowe i mufowe, króćce, zaślepki, odgałęzienia siodłowe, trójniki, kompensatory wydłużeń termicznych, kratki wentylacyjne, tłumiki kulisowe.
Przewód oddymiający typu SMOKE system obsługujący jedną strefę pożarową, ma następujący zakres bezpośredniego zastosowania wyników zgodnie z normą PN EN 1366-9:2009:
Zaletą stosowania tego systemu jest możliwość łączenia kanałów dwoma sposobami tj. na zasadzie nypel-mufa i kołnierzowo.
Jako jedyni na rynku mamy w swojej ofercie kompensatory wydłużeń termicznych dla systemu oddymiania w wersji nyplowej, zbudowanej z taśm AMT naszej produkcji.
Zdjęcie 2. Kompensator wydłużeń termicznych.
Warto wspomnieć o istotnej roli jaką pełni kompensator wydłużeń termicznych w systemie oddymiania. Wiadomo, że kanały z blachy stalowej mają dużą rozszerzalność pod wpływem wysokiej temperatury. Odporność ogniowa kanałów maleje, wzrasta ryzyko rozszczelnienia kanału i przedostania się dymu i ciepła na zewnątrz. Więc aby temu przeciwdziałać stosuje się kompensatory wydłużeń termicznych. Na rysunku 3 pokazano skutki nie zastosowania kompensatora wydłużeń termicznych w odpowiednich odległościach dla systemu jednostrefowych okrągłych przewodów oddymiających typu SMOKE system. Taka deformacja kanału może spowodować zmniejszenie średnicy i/lub przerwanie, rozszczelnienie kanału, które będzie skutkowało nieprawidłowym działaniem przewodów oddymiających.
Zdjęcie 3. Deformacja kanału oddymiającego.
Katalog Systemu przewodów i kształtek oddymiających - SMOKE system
pobierz plik PDF »